Анатолій Балуценка
11 КАРАЛЕВА
ПРЫРОДЫ
Пачалась ранняя вясна,
Снягi ў палях ужо апалi,
Змянiла настрой ўраз яна:
Пупышкi дрэвы распускалi,
I сонца ўпэўненай хадой
Iдзе, сагрэць каб дол праменнем,
Рака напоўнiлась вадой,
Жыве прырода аднаўленнем.
Б'е моцна хваля ў берагi,
Чакае сейбiта палетак,
Вясна паслала на лугi
Дыван з прыгожых яркiх кветак.
Спадае з вiшань белы цвет,
Мятуць вясновыя завеi,
I радасць шчодра льецца ў свет,
Вясна дарыць яе умее.
Праменне сонца, як мастак,
Ў блакiт зафарбавала неба,
I хораша малююе так,
Што лепей колеру не трэба,
Ён здатны ўсiх зачараваць!
Вясна ў правы ўступае смела,
I як яе не пакахаць?
Вясна – прыроды каралева.
29.09.1992
111 БЕЛАЯ
ЗIМА
Падаў пух бялюткi за акном,
Малявалiсь дзiўныя карцiнкi,
Прыгажосць здавалась вабным сном,
Першыя паклалiся сняжынкi.
Лiст асеннi жоўта-залаты
Фарбаваўся дзеяннем ўрачыстым,
Ўзiмку так здараецца заўжды:
Стаў абшар адразу серабрыстым.
Назiраю ўзнёслае кiно:
Ў замецi акруга, як ў тумане,
Хоць праз шкло ўглядаюся ў акно,
Цуд чароўны бачу на экране.
Дачакалiсь радаснай пары,
Дакарэнна снег змянiў умовы,
Кроны дрэў, як снежныя шары,
Нiбы цвет на яблынях вясновы.
Цуд прыроды – белая зiма,
Коўзка стане, будуць лёду глыбы,
Ды маркоты на душы няма,
Калi назiраць зіму праз шыбы.
Бо зiма – пара благiх пагроз,
Хоць красу ад снегу адчуваю,
Будуць i сумёты, i мароз,
Я вясну з надзеяю чакаю.
6.09.1993
170 ЦУД
ВЯСЁЛКI
Гляджу на свет: што крок навокал дзiва,
На вiд чароўны хочацца глядзець,
Бясконца ўсё змяняецца iмклiва:
То ўсходаў чырвань, то зкатаў медзь.
Блакiт у небе або шэрасць хмары,
I ранкi пераходзяць ў вечары,
То ў небе разгараюцца пажары,
То зоркi ярка свецяцца ўгары.
Змянiць прырода здатна колер лоўка,
Куды нi глянуць – Боскiя дары,
Паўстане ў кожнай з'яве ўраз вясёлка,
Расквецiць наваколле ад пары:
Вясна-красуня, каралева года,
Iмгненна расфарбуе кiлiмы,
Вясёлкай заiграе ўся прырода,
Змяняцца будзе колер да зiмы.
Цудоўна летам зелень вабiць вока,
На поплавах туманаў белы дым,
Бо восень ужо недзе недалёка,
Парадаваць каб лiсцем залатым.
Гляджу на свет, i дзiва не мiнае,
Мне радасць ад красы прыемна мець,
Вясёлкi цуд нiколi не знiкае,
Калi на свет уважлiва глядзець.
22.09.1993
175
ВЕРАСНЁВЫЯ НОЧЫ
Якое ў вераснi надвор'е!
Як дзень згасае залаты,
Заззяюць, як агнi, сузўр'i,
Такое неба не заўжды.
Як кiнуць позiрк надта зоркi,
Дзiвуе велiчны сусвет,
Натхненне выклiкаюць зоркi,
Iх кожны апiсаў паэт.
Чаруе ў яркiх зорках неба!
Хто мог iх дзiўна раскiдаць,
Для вечнай сталасцi як трэба,
I даць магчымасць запалаць?
Ды не знайсцi нiяк адказу,
Хаця б ад думак i знямог,
Страчаць не трэба нават часу,
Адказ адзiн: стварыў ўсё Бог.
Як цемень вераснёвай ночы
Свой полаг стане накiдаць,
Заззяюць зоркi – Бога вочы,
За намi будуць назiраць.
Якое ў верасне надвор'е,
Прыдумаць лепей бы не змог!
Вачамi залатых сузор'яў
На свет глядзiць пяшчотна Бог.
24.09.1993
180 КРАСА
ПРЫРОДЫ
Не апiсаць красы прыроды,
Багацця ўсiх яе праяў,
Каб не нанесцi яўнай шкоды,
Бо Бог i слоў такiх не даў.
Няма слоў ўзнёслых у паэта,
Не хопiць фарб у мастака
Адлюстраваць багацце гэта,
Вялiкасць Боскага вянка.
Як можна расказаць пра горы
I пра адгор'i дзiўных скал
Або, як ў буру, ўраз на моры
Паўстаў з вады дзевяты вал.
Таму бязглуздыя заняткi
У словах копii ствараць,
Лепш, чым кароткiя нататкi,
Арыгiналы назiраць.
I фотавершаў аб прыродзе
Складаць для чытача не след,
Бо кожны ў стане, пры нагодзе,
Пабачыць сам чароўны свет.
Але пачуццi ад прыроды
Знаходзяць радасны выток,
Як можна пабароць нягоды
Прырода мудры дасць урок.
25.09.1993
185
ДЗIВОСНЫЯ ГАЛАСЫ
Шукаю шчасце у хваёвым лесе,
Калi пралескi з'явяцца вясной,
Зялёныя кароны ў паднябессi
Шумяць, гаворка доўжыцца са мной.
Люблю глядзець на лугавыя травы
Ў цудоўныя ранковыя часы,
Iх выгляд i чароўны, i цiкавы:
Як срэбра, ззяюць кропелькi расы.
Мне рэчка дорыць шчодра асалоду,
Прыемна бачыць бег iмклiвы вод,
Уважлiва я слухаю прыроду,
Спявае песнi дзiўныя чарот.
А як прыемна пабываць у полi,
Як час настане залатой красы!
Душы натхнення знойдзецца даволi,
Бо гiмн жыццю спяваюць каласы!
Цудоўныя прыгожыя iмгненнi,
Калi плыве на поплыве туман
Або па лужах дождж сячэ асеннi
I грукае, як быццам барабан.
Гляджу на цуд i слухаю прыроду:
Палi, лугi i рэкi, i лясы,
I сэрца адчувае асалоду,
Дзiвосныя я чую галасы!
27.09.1993
224 IНЕЙ
Зiмовай дачакалiся пары,
Аздобiў iней ў серабро бярозы,
Цудоўныя бялюткiя махры,
Чысцюткiя, нiбы расiнак слёзы.
Быццам прыйшлi аблокi на зямлю
Цi ўвесну ў белых кветках вiшнi кроны,
Прыроды цуд я назiраць люблю,
Бо iней прыгажэй, чым лiст зялёны.
Падаравала халады зiма,
Яшчэ вясна жаданая далёка,
Ды смутку у душы зусiм няма,
Ад прыгажосцi ў ёй вiруе спёка.
На дзiва беласнежнае гляджу,
Бог дараваў цудоўную прыгоду,
Натхняю цудам iнею душу
I стала адчуваю асалоду.
Прыгрэла сонца, аслабеў мароз,
I запалалi яркiя iскрынкi,
Ляцелi, нiбы белы пух, з бяроз
Чароўныя прыгожыя сняжынкi.
Заўжды на прыгажосць глядзець люблю,
З бяроз звiсае вецце, нiбы стужкi,
Iскрыначкi цудоўныя лаўлю,
Яны ляцяць бясконца, быццам птушкi.
9.10.1993
263 ДЗIЎНЫ
ЦУД
Заўжды мяне хвалюе велiч мора,
Хваль чарада бяжыць ўдалечыню,
Чаруе неабсяжная прастора,
Бянтэжыць прыгажосць душу маю.
Грамада мора i пясок, i сонца,
Паўдзённая пячэ гарачыня,
Паўднёвы вецер спёкай дзьме бясконца,
Ды бачыць мора радасна штодня.
Пейзаж такi курортнiкам цiкавы,
Прахаладзiцца можна у вадзе,
Але навокал цалкам ссохлi травы,
Няма ад спёкi баранiцца дзе.
Заўсёды поўдзень запаветнай марай
Для адпачынку ў думкi залятаў,
Але хто жыў там, быў яго ахвярай,
Бо поўдзень мора цяжкасцей даваў.
У тых, хто звык да зеленi заўсёды,
Пейзаж паўднёвы выклiкаў нуду,
Мне лепей iншы краявiд прыроды,
Я на Радзiме дзiўны цуд знайду.
Чаруе колер радасны зялёны
I ўвосень сакавiтая трава,
Ў прыроду беларускую ўлюбёны,
Нiчога ў свеце лепш яе няма.
1.11.1993
622
НЕПАЎТОРНАЯ ВЯСНА
Прыгожая чароўная прырода,
Ды болей вабiць дзiўная вясна,
Цудоўная пара любая года,
Але мне падабаецца адна.
Вакол дзяўчат было прыгожых многа,
Ды я сп'янеў, як быццам ад вiна,
I потым ўжо не заўважаў нiкога,
Мне стала падабалася адна.
Чаруе восень i зiма, i лета,
Але вясною толькi не да сну,
I не зусiм паганая прыкмета,
Калi жадаеш любую адну.
Узнёсла я сваю вясну кахаю,
Кахання цуд п'ю доўгi час да дна,
К вясне пяшчоту толькi адчуваю,
Яна мне падабаецца адна.
Вясна мяне цяплом ураз сагрэе,
Ёй не ўласцiвы здрада i мана,
Заўжды вясной ў душы каханне спее,
Таму мне падабаецца вясна.
Хачу я мець вясну ў душы заўсёды,
З гадамi больш чароўная яна.
Так добра, што iснуе у прыроды
Такая непаўторная вясна!
14.03.1995
748 ЗДАТНЫ
ВЁСНЫ
Снег на кроны завiруха раскiдала,
Красавiк настаў, цвiтуць сады,
Дрэвы ў вопратку вясельную убрала,
Бо вясна – час шчасця малады.
Пышна дрэвы i кусты зазелянелi,
Iм абрыдла голымi стаяць,
Бо вясельную сукенку ўздзець хацелi,
Каб лепш перад шлюбам выглядаць.
I стаяць ўсе, як дзяўчаты на выданнi,
Белы колер – дзiўны час кахаць,
Доўгi год у марах жылi аб каханнi,
Надта цяжка iм было чакаць.
I цяпер, нарэшце, час настаў кахання,
Бо вясна i месяц красавiк,
Час пяшчоты i пара для мiлавання,
На вiду кахаюць, сорам знiк.
Прамiнулi ўжо даўно часы благiя,
Цвiтуць дрэвы, каб зачаць плады,
Здатны вёсны дараваць часы другiя,
Даць каханне кожнаму заўжды.
Вабны дар даецца шчодра заўжды з неба,
Час вясновы трэба, каб кахаць,
Бо каханне – душы вабная патрэба,
Ўзнёслы час прыемней не ўпускаць.
21.04.1995
752 ЦУД
АБЛОКАЎ
Аблокамi люблю я любавацца,
Ўжо верш аб прыгажосцi iх складаў,
Ды позiркам ад iх не адарвацца.
Якiя для Зямлi Бог цуды даў!
Ўсё зроблена i мудра, i дакладна,
Ў трох станах можа iснаваць вада,
Жыццё iначай доўжыцца няздатна,
Яго чакала б страшная бяда.
Аблокi зямлю шчыльна закрываюць,
Каб сонца яе надта не пякло,
Палi дажджом жаданым абмываюць,
Каб зерне паўнаважкае расло.
Аблокаў цуд прыемна бачыць воку,
Яны скульптуры ў змозе ўраз ствараць,
I хоць бягуць далёка i высока,
Ды здольны радасць i натхненне даць.
Навуцы выклiк воблакi кiдаюць,
Законы парушаючы яе,
Як караблi, у небе праплываюць,
Дакладна межы берагуць свае.
Аблокамi прыемна любавацца,
Цудоўна велiч неба назiраць,
Я ў слабасцi сваёй магу прызнацца:
Гляджу ў нябёсы, настрой каб узняць.
22.04.1995
785 ГУКI
ПРЫРОДЫ
Прыроды гукi! Iх прыемна слухаць,
Чароўнейшая музыка гучыць,
У комiнах як вецер будзе дзьмухаць
Або ручай вясновы зажурчыць,
Цi лес сасновы зашумiць у буру,
Або чарот зашамацiць ў цiшы,
Мiж мною i прыродай няма муру,
Пяшчотнасць гукаў чуецца ў душы.
Гук любы, калi б'юцца ў бераг хвалi
Або на кветках загудуць чмялi,
Цудоўна птушкi песнi заспявалi,
I гукi на душу маю ляглi.
Гучыць узнёсла музыка заўсёды,
Яе з аркестрам можна параўнаць,
Няма чароўней музыкi прыроды,
Яе няздатны людзi паўтараць.
Уважлiва прыроду слухаць трэба,
Яна аркестрам зладжаным гучыць,
I зал вялiкi – сiнi купал неба
Красою здатны радасць падарыць.
Уважлiва я слухаю прыроду,
Яна душы натхненне здатна даць,
Таму шукаю кожную нагоду
У лесе, ў полi, ў лузе пабываць.
4.05.1995
821 ЗАЛАТАЯ
ПАРА
Што шапоча чарот, аб чым травы шумяць,
Як павольна зефiр павявае?
Што чаруе жыццё i прыемна кахаць,
Нават ветрык аб шчасцi спявае.
А як вецер падзьме, трэба гнуцца на дол,
Каб ад моцы яго не зламацца,
Было шчасна раней, ды час горкi прыйшоў,
Не ўдаецца пяшчотна кахацца.
Ператворыць ў бяду бура час дарагi,
Немiнуча гняце навальнiца,
Ў цяжкай скрусе лясы i палi, i лугi,
А каханню няма дзе тулiцца.
Каб каханне прыносiла радасць душы,
Ёй трывала патрэбна спакою,
Бо прыемна кахаць у чароўнай цiшы,
Калi вабны блакiт над табою.
Калi ўраз пажаданы вяртаецца мiр,
Свет навокал становiцца мiлы,
Сонца ззяе ласкава, i толькi зефiр
Распускае пяшчотныя крылы.
Кветкi вабна цвiтуць, i каханне iдзе,
Бо пылок марна з iх не злятае,
Чмель над iмi цудоўна i звонка гудзе,
Надыходзiць пара залатая.
19.05.1995
871 МЭТА
КАХАННЯ
Чароўна надта яблыня цвiце!
Красою дзiўнай вабяць яе кветкi,
Яны адкрыта кажуць аб мэце
I клiчуць цэлы свет сабе у сведкi.
На свет з'явiлiсь кветкi, каб кахаць,
К вяселлю строi белыя адзелi,
Кахання радасць каб хутчэй пазнаць,
Яны на пчол з надзеяю глядзелi.
Каб радасць мацярынства адчуваць,
Яны красу цудоўную прыдбалi,
Пара настала завязь калыхаць,
На дол пялёсткi з кветак пазляталi.
Кахалi кветкi, радасна цвiлi,
Ў ахвяру строi белыя аддалi,
Каб добра толькi яблыкi раслi,
Салодкiм сокам жвава налiвалi.
Кахання час сканчаецца заўжды,
Але бясследна кветкi не прапалi,
Бо ад кахання выраслi плады,
Увесну кветкi недарма кахалi.
Дзiвосна вельмi яблынi цвiтуць!
Высокая, як цуд, мэта ў каханнi,
Бо залатыя яблыкi нальюць,
I зачаруе шчасця адчуванне.
13.06.1995
913 ЧАРОЎНАСЦЬ
ЛЕСУ
Радасць трэба шукаць у жыццi,
Еду з горада, як ёсць нагода,
Бо прыемна па лесе прайсцi,
Ступiш крок – i ў душы асалода!
Вакол сосны галлём шалясцяць,
Мох пад ногi дыван падсцiлае,
Мiж ствалоў прамянi зiхацяць,
I душа ад пяшчоты спявае.
Ў малады завiтаеш сасняк,
На куп'i ззяюць зоркi бруснiцы,
I чароўна, i радасна як!
Тут сапраўднага шчасця крынiцы.
Для душы лес багацце дае,
Кожны выезд за горад – здарэнне,
Тайны лес адкрывае свае,
Для душы дае ўзлёт i натхненне.
Невядомасцю вабiць заўжды,
Так цудоўна вакол i прыгожа!
Як на сэрцы туга ад бяды,
Лес лякарствам выдатным паможа.
У гарах i на моры краса,
Але ў лесе прыемнасць чакае:
Водар дзiўны, як срэбра, раса,
Лес пяшчотна дабром сустракае.
4.07.1995
944 ЧАРОЎНЫ
ЛЕС
Iду па лесе, цуд вакол чароўны,
I радуе, як песня, кожны крок,
У сэрцы стук з'яўляецца няроўны,
Як малады вiтае саснячок.
Што нi сасонка – i краса, i дзiва,
Галлё рукамi трэба рассуваць,
Хаця яно змыкаецца iмклiва,
Ды можна грыб чарговы адшукаць.
Калi знянацку стрэнецца балота,
Заззяе журавiнны зоркапад,
Глядзець на зоркi яркiя ахвота,
Iх ў аксамiце з моху вельмi шмат.
I рэчка, дзе сцюдзёная вадзiца,
Бяжыць праз лес i весела журчыць,
Лес для душы – цудоўная крынiца,
Бясконца можа радасцi дарыць.
Чароўны лес – бяздонная скарбнiца,
Якая дасць i ягад, i грыбоў,
Душой да шчасця можна прытулiцца,
Таму к сабе лес клiча палка зноў.
Стварыла лес Вялiкая Прырода,
Удосталь каб яго дары набыць,
Як з'явiцца цудоўная нагода,
Душою ў лесе можна адпачыць.
20.07.1995
945 ЯКОЕ ХАРАСТВО!
Якое дзiва воблакi,
Як iх на небе цэлы статак!
Куды нi глянь, ва ўсе бакi
У iх аднолькавы парадак.
Яны прыгожыя усе,
Няма цудоўней краявiду,
Паволi ветрык iх нясе,
Мiж iмi вабны фон з блакiту.
А воблакi кiдаюць цень,
Як трапiць ёсць ў яго нагода,
Хаця спякотны вельмi дзень,
Прыемна песцiць прахалода.
Праменi сонца зiхацяць,
I нiбы снег на небе белы,
Сумёты моцныя ляжаць,
Як ў царстві снежнай каралевы.
Якое ў свеце хараство!
Цудоўнае стварэнне Бога!
Такiя творы ўсе Яго,
Прыдумаць нельга лепш нiчога!
Прыемна неба назiраць,
Калi па iм бягуць аблокi,
Цудоўна радасць адчуваць,
Мець шчасце – сэнс жыцця высокi.
20.07.1995
974 АСЕННI
ЛЕС
Прыемны вельмi адпачынак для душы,
Асеннiм лесам як iсцi паволi,
Ў пагоду добрую або пару iмжы,
Красу лясную не забыць нiколi.
Хоць крочыць восень, галасiсты птушак спеў,
У вырай рана iм, яшчэ чакаюць,
На верасах пчалiны радасны напеў,
Лясныя гукi шчасцем напаўняюць.
Наўкол бруснiцы, нiбы iскры, зiхацяць,
Выдатна мох сабою адзабляюць,
Ад прыгажосцi звонка хочацца спяваць,
Бо побач песнi радасцi лунаюць.
Кара на соснах залатая шамацiць,
Ў агульны хор свой голас далучае.
Як можна восень залатую не любiць,
Хаця красу дождж часам залiвае?
Зусiм не трэба нi театра, нi кiно,
У тэлевiзар не хачу ўглядацца,
Ў асеннiм лесе значна лепей ўсё раўно,
Жадаю з iм, як з сябрам, сустракацца.
Я палка лес ў любы сезон любiў заўжды,
Асеннi лес – мая любоў давеку,
Ад прыгажосцi станаўлюся малады,
А маладосць прыемна чалавеку.
1.08.1995
987 АБЛОКI
Аблокi ў небе – нiбы караблi,
Крынiца паэтычнага натхнення,
Зачараваны iмi я, калi
Пабачу велiч Боскага тварэння.
Бясконцасць форм уражанне дае,
Малюнкi можна сярод iх адзначыць,
У небе шэраг ветразёў плыве,
Iх на блакiтным фоне вабна бачыць.
Гляджу ў нябёсы доўгае жыццё,
Не прыпыняю цудам захапляцца,
I звычцы не прыходзiць забыццё,
Нябёсамi прыемна любавацца.
Шмат хараства знаходзiцца наўкол,
Але бясконца неба дынамiчна,
Я маю да дынамiкi любоў,
Бо навiзной сваёй яна нязвычна.
Бягуць аблокi, як за грудам груд,
Iх колер белы, сiнi або шэры,
Ўжо безлiч раз гляджу на дзiўны цуд,
Нiбы малы, здзiўляюся без меры.
Гляджу ўгару ва ўсе бакi кругом,
Ад прыгажосцi неба радасць маю,
Плывуць аблокi цi iмчаць бягом,
Ад iх iмпэт i шчасце адчуваю.
10.08.1995
1056
НЕПАГАДЗЬ
Сонца ззяе, ўрачыстасць прыроды,
I спявае ад шчасця душа,
Цешыць радасць ад вабнай пагоды,
Ды нядрэнна, як сее iмжа.
Назву «непагадзь» мае умоўна,
Бо прыгожае неба ад хмар,
На душы ад пачуццяў чароўна,
Калi дожджык спадае на твар.
Няхай вецер магутны павее,
Дрэвы гнуцца, i вецце рыпiць,
Ўзнёслай музыкай сэрца сагрэе,
Няма сiл стан такi не любiць.
Калi кружыць снягi завiруха,
I пушынкi павольна ляцяць,
Не спадае ў душу з неба скруха,
Ноткi радасцi толькi гучаць.
Без дажджу i без ветру сумую,
Хай збягаюць патокi вады,
Паважаю пагоду любую,
Па душы мне надвор'е заўжды.
8.09.1995
1057 ФАРБЫ
ВОСЕНI
Колькi радасцi, колькi натхнення,
Калi фарбы змяняе сезон!
Без агню ўраз пачнецца гарэнне,
Як наўкол кiне золата ён.
Гаспадарыць упэўнена восень,
Пачынаюць цвiсцi верасы,
Нiбы ў небе, у лесе iх просiнь,
I не меней, чым ўлетку, красы!
Летнi колер, усюды зялёны,
Восень хутка iмкнецца змяняць,
Жоўты лiст, залаты цi чырвоны
Здатна, нiбы мастак, маляваць.
Як рубiн, ззяюць гронкi рабiны,
Вабiць чырвань асеннiх пладоў,
Быццам ўвесну, пачалi раслiны
Расцвiтаць дзiўным колерам зноў.
Калi сталая восень прыходзiць,
Пачынае красой аздабляць,
Яна лепшыя фарбы знаходзiць,
I здзiўленне ад iх не суняць.
8.09.1995
1129 МУЗЫКА
ПРЫРОДЫ
Як зачаруюць птушак галасы,
Ў душы зусiм не застаецца прозы,
Прыемна луг адведаць i лясы,
Паслухаць шэпт травы i плач бярозы.
Там музыка прыродная гучыць
I асалодай сэрца напаўняе,
Душы цудоўна: слухае, маўчыць
Або у такт чароўна падпявае.
Хоць музыка, стварыў што чалавек,
Гарачыя пачуццi выклiкае,
Ды лепей тая, што гучыць павек,
Яна зусiм нiколi не змаўкае.
Калi павее ветрык-музыкант,
Ў аркестр сальюцца разам моцна гукi,
I чутны бас, альт, тэнар i дыскант,
Чароўны вецер майстар на ўсе рукi.
Дае прыроды музыка цяпло,
Халодная душа ад нот адтае,
Тугi i суму – нiбы не было,
Ад музыкi такой душа лятае.
16.10.1995
1175 ПОРЫ
ГОДА
Вельмi вабiць вока
Колер снегу белы,
Восень хоць далёка,
Ў марах – колас спелы.
Золата – i годзе,
Ў небе ззяе просiнь,
Пры любой пагодзе
Значна лепей восень.
Лес люблю зялёны,
Радасць для паэта,
Палка я ўлюбёны
Ў сонечнае лета.
Хоць пралескi часам
I зiмой бываюць,
Ды ўсе кветкi разам
Ўвесну расцвiтаюць.
Трэба развiтацца
Ўжо з зiмою злою,
Ў думках сустракацца
З радаснай вясною.
9.11.1995
1193 БРАЦЬ У СЯБРЫ
Не кожнага цiкавiць свет,
Не кожны дзiўнае адзначыць,
Але, як хто ў душы паэт,
Чароўнае ў прыродзе бачыць.
Куды нi глянь, яно вакол
Красою непаўторнай вабiць,
Каб апiсаць, не хопiць слоў
I лепшаму паэту, мабыць.
Чаруе свету прыгажосць,
Калi душа яе ўспрымае,
Ў душу прыйсцi не можа злосць,
Яе пяшчотнасць запаўняе,
Цiкавiць надта ўсё заўжды.
Каб ад жыцця мець асалоду,
Не беглi марна каб гады,
Браць трэба у сябры прыроду.
Яна дае душы спакой
I дорыць шчасця адчуванне,
Заўжды пад сiлу толькi ёй
Зрабiць цiкавым iснаванне.
16.11.1995
1196 ЛЮБЛЮ
ВЯСНУ
Зiма iдзе, а хочацца вясны,
Цяпла, блакiту i травы зялёнай,
Мне веснавыя часта сняцца сны,
Бо у вясну я палка улюбёны.
Яшчэ снег добра не накрыў зямлю,
А я даўно сваю вясну чакаю,
Натхненне прынясе ў душу маю,
Вясной я бачна шчасце адчуваю.
Бо мне прыемна вельмi назiраць,
Калi жыццё вяртаецца ў прыроду,
Вясна заўсёды здатна сэрцу даць
Пяшчотнага кахання асалоду.
Калi чакаць чароўную вясну,
Хутчэй зiма марозная праходзiць,
Вясну сваю сустрэў ўжо не адну,
Але пакуль любоў к ёй не праходзiць.
Вясна – мая даўнейшая любоў,
Чакаць яе цярплiва вельмi здатны,
Няхай яна хутчэй прыходзiць зноў,
Каб настрой быў натхнённы i выдатны.
17.11.1995
1198 ВЫГЛЯД
НЕБА
Аблокі на зямлю кідаюць цень
I утвараюць паступова хмары,
Ў душу прыносiць смутак такі дзень,
Хаця i ў смутку ёсць, бясспрэчна, чары.
Калi блакiт i сонейка гарыць,
Iх выгляд настрой добры утварае,
Бо радасна ў святле на свеце жыць,
Душа ад захаплення аж спявае.
А як збяруцца хмары, грымне гром,
Душа ў трывозе, цiшынi чакае,
Здаецца цiшыня тады дабром,
Душа ад буры ў ёй адпачывае.
Цi смутак, або радасць у душы
Заўсёды выклiкае выгляд неба,
Трывогу, сум або спакой ў цiшы,
Душы пачуццi ўсе занадта трэба.
Калi ў душы пачуццяў вельмi шмат,
У плынi iх без марнасцi жывецца,
Ды выгляд неба здатны даць зарад,
Душа ад сцюжы каб магла сагрэцца.
19.11.1995
1291 ГЛЯДЖУ
НАВОКАЛ
Гляджу i наглядзецца не магу,
Якая прыгажосць ляжыць навокал!
У лузе можна ўтаймаваць тугу,
I дорыць радасць сэрцу лес далёкi.
Гляджу на рэчак сiнюю ваду,
I тут вiруе радасць, не змаўкае,
Я заўтра ранкам зноў сюды прыйду,
Бо прыгажосць душу маю ўздымае.
Непужаныя буслы ходзяць тут,
А хутка дваццаць першае стагоддзе,
Але збярогся гэты любы кут,
Прыходзiлася цяжка хоць прыродзе.
Бягуць ў блакiтным небе воблакi,
Знiкаюць у далёкiм сiнiм лесе,
Цудоўна, што iснуе край такi,
Iмя яго прыгожае – Палессе.
Прыемна для душы краса Зямлi,
Гляджу навокал, шчасце адчуваю,
Шляхi жыцця сюды мае прыйшлi,
Даўно сустрэчы радаснай чакаю.
23.12.1995
1317 ЧАКАЮ
ЛЕТА
Белыя прасторы,
Толькi снег iскрыцца,
Недзе, нiбы ў моры,
Воку супынiцца.
Дол накрыты снегам,
Недзе абагрэцца,
Крыкнеш – нават рэха
I не адгукнецца.
Нi цяпла, нi ласкi,
Снег адзiны бачыш,
I зiмовай казкi
Ў сэрцы не адзначыш.
Сцюжа прыгнятае,
Бо мароз пад шубай.
Дзе тут казка тая,
Калi змерзлi губы?
Я чакаю лета,
Бо душы прыгожа:
Ў полi – мора кветак,
Залатое збожжа.
7.01.1996
1361
НАТХНЕННЕ
Гляджу ў акно: снег, холад i мароз,
Жаданую вясну даўно чакаю,
Натхнення моцны холад не прынёс,
Я ад цяпла душою ажываю.
Мне радасна ад сонейка заўжды,
Як восень у душы, вясна цi лета.
Душу гнятуць бясконца халады,
Зiма – сезон не лепшы для паэта.
Калi вiруе радасць у душы,
I песня будзе ўзнёслая прапета,
Лiрычныя складаюцца вершы,
Люблю вясну чароўную за гэта.
Натхненне здатна ў рукi лiру даць,
Але яно залежыць ад прыроды,
Каб вершы паэтычныя складаць,
Патрэбен адпаведны стан пагоды.
Хоць праз акно – прыгожая зiма,
Але на настрой накладае вета,
Калi натхнення у душы няма,
Верш ўзнёслы не складаецца ў паэта.
30.01.1996
1490
ЦВIЦЕННЕ ВЕРАСОЎ
Чаруюць вераснёвыя лясы,
Праз iх як няспяшаючысь праходзiш,
Кладуцца пад нагамi верасы,
Баравiкi дзябёлыя знаходзiш.
Лёг на зямлю блакiт, блакiт ўгары,
Хаця даўно ўжо скончылась цвiценне,
Ды верасы цвiтуць да той пары,
Снягi як пачынаюць зiхаценне.
Прыгожы з верасоў дыван вакол,
Вось у кусты прабег руплiвы вожык,
Сустрэўся баравiк, i пара зноў,
Глядзiш – i назбiраўся поўны кошык.
Чаруюць беларускiя лясы,
Бываць у iх мне хочацца заўсёды,
Няма нiчога лепш лясной красы,
Магчыма, у ласкавай рэчкi воды.
Зямля была б пустыннай без лясоў,
Лясы – яе прываблiвае ўбранне,
Цудоўны час цвiцення верасоў,
Час позняга асенняга кахання.
17.07.1996
1500 ЗНАЙСЦI
АСАЛОДУ
Да прыроды хачу, да прыроды!
Хаця жыць ужо ў горадзе звык,
Ды нястомна чакаю нагоды
Ў лес пайсцi, бо заўзяты грыбнiк.
З цягнiка на прыпынку як злезу,
Лiст асеннi запалiць пажар,
«Добры дзень» – я кажу шчыра лесу,
Мне натхненне дае Боскi дар.
Вабiць дзiўнай красою Палессе,
Прыкiпеў да яго я душой,
Паблукаю хоць крыху у лесе,
Ды набуду душэўны спакой.
Лес. У iм прыхавана спакуса,
Я красой яго ўзрушаны быў,
Вельмi цяжка знайсцi беларуса,
Якi лес ўсёй душой не любiў.
Я жадаю адведаць прыроду,
Дзе чыгунка бяжыць цi шаша,
Каб у лесе знайсцi асалоду,
Каб ўзлятала ў нябёсы душа.
4.08.1996
1515 КРЫНIЦА
НАТХНЕННЯ
Я гляджу на зямлю, i на неба гляджу,
I нiяк не магу наглядзецца,
Бо любоў да прыроды у сэрцы нашу,
З ёй я здатны душою сагрэцца.
Мне сяброўка рака, да спадобы лясы,
I лугi я люблю ўсёй душою,
Гараджанiн даўно, ды ў любыя часы
Я iмкнуўся бываць часта з ёю.
Бо прыемна сустрэць на прыродзе людзей,
Ў лесе, ў лузе або над ракою,
Заўжды гутарка з iмi цiкава iдзе,
Гэта людзi з адкрытай душою.
Бо прырода, як лекар, змягчае душу,
I яна не бывае благою,
Знiме жорсткасць i змые з яе ўсю iржу,
Жыць прыемна з душою такою.
Хто сябруе з прыродай, знаходзiць спакой,
Бо прырода – натхнення крынiца,
I няма ў свеце лепш яе сiлы такой,
Каб душой кожны мог адрадзiцца.
17.08.1996
1528 СIМВАЛ
КРАСЫ
Лебедзi плаваюць ў паркавым возеры
Ў цiхай вадзе,
З iмi ў няволi сустрэнешся позiркам,
Болей нiдзе.
Птушка прыгожая, любая, годная,
I не дарма,
Птушка магутная, высокародная,
Лепей няма.
З чым параўнаць вас: з пшанiцаю спелаю
Ў кроплях расы?
Чорныя лебедзi, лебедзi белыя –
Сiмвал красы.
Сiмвал красы i вялiкай магутнасцi,
Як у арлоў,
I разгарыцца ад вашай прысутнасцi
Ў сэрцы любоў.
Зрэдку пабачыш вас, лебедзi, дзе-небудзь
Ў нашы часы,
Лебедзi чорныя, белыя лебедзi –
Сiмвал красы.
19.08.1996
1548 ПОЎДЗЕНЬ
Ноч паўднёвая – як сажа,
Зоркi свецяцца ўгары,
Ў штыль адбiтак ў мора ляжа,
Як бiльярдныя шары.
Цi ласкава хваля б'ецца,
Як струна, пяе прыбой,
Шчасце, калi удаецца
Ноч пабачыць вось такой.
Прасыпае хто ўсе ночы,
Любай не пазнаць красы,
Зоркi бачыць я ахвочы,
Як цяпер, ва ўсе часы.
Зоркi, рокат мора, хвалi,
Але хутка шлях дамой,
Лес i луг расхвалявалi,
Яшяэ болей, чым прыбой.
Бо не горай нашы зоры,
Трэба родны край любiць,
Але часам i на моры
Для натхнення добра быць.
21.08.1996
1553 ВЫТОК
НАТХНЕННЯ
Зоркi глядзяць у акно,
Бачыць iх вельмi ахвочы,
Iх назiраю даўно,
Зоркi – як Боскiя вочы.
Пiльна глядзяць на Зямлю,
Позiрк бясконца трывае,
Цешаць уяву маю,
Радасць ад iх адчуваю.
Вельмi прыгожы сусвет,
Ён зразумець дае змогу,
Што дзiўны зоркавы свет
Цалкам скараецца Богу.
Кроплi сумнення нямае
Бачна няўзброеным вокам,
Зоркi глядзяць нездарма,
Зоркi з'яўляюцца Богам.
Зоркi глядзяцца ў акно,
Радасць даюць без сумнення,
Як на экране кiно,
Вечны выток для натхнення.
25.08.1996
1580 АСЕННI
ДОЖДЖ
Моцны дождж сячэ па шыбах,
На душы маркота,
Дождж прыемны, толькi хiба,
Як стаiць спякота.
Калi восень залатая
Ўжо за паваротам,
Музыка дажджу благая,
Слухаць не ахвота.
Кроплi стукаюць бясконца,
Грукат трываць мушу,
Нудна, бо схавалась сонца,
Дождж тывожыць душу.
Хмары чорныя густыя
Насувае восень,
Мяне вабяць часы тыя,
Калi ў небе просiнь.
Зараз неба ў цьмяных хмарах,
Нiкуды не дзецца,
I магчыма толькi ў марах
Сонейкам сагрэцца.
8.09.1996
1635
ЗАКАХАНЫ Ў ЛЕТА
Залатая восень,
Ёй зачараваны,
Ў небе толькi просiнь,
Падаюць каштаны.
Ветрык налятае,
Сыпляць лiсце клёны,
Восень залатая,
Хаця лiст чырвоны.
Чыстае паветра
З водарам духмяным,
Нi дажджу, нi ветру,
I настрой рахманы.
Круцiцца планета,
Восень сустракаю,
Ды прыемней лета,
Ўжо яго чакаю.
Восень залатая,
Ад яе – як п'яны,
Ды любоў я маю:
Ў лета закаханы.
28.09.1996
1643 РАЗМОВА
З РЭЧКАЙ
Люблю над рэчкай пасядзець,
I ў час, няма як клёву,
Прыемна на ваду глядзець
I весцi з ёй размову.
Шапоча цiхенька чарот,
I плынь журчыць пявуча
Аб тым, што цяжка ад нягод,
I жыць рацэ балюча.
Што стала бруднаю вада,
I рыбам недзе дзецца,
Iдзе глабальная бяда.
Дзе ж тут душой сагрэцца?
Прырода плача доўгi час,
Не ведае, што будзе:
Ўсё можа знiкнуць хутка ўраз.
Цi дапамогуць людзi?
Сядзець над рэчкаю люблю,
Ды ўжо не будзе клёву,
Бо атруцiлi ўсю зямлю.
Як весцi з ёй размову?
29.09.1996
1694 ЗАЛАТЫ
ДОЖДЖ
На ветрыку таполi шалясцяць,
Дождж залаты бясконца з iх спадае,
Хоць сонца яшчэ здатна саграваць,
Ды горда крочыць восень залатая.
Дождж залаты бруiцца на зямлю,
Чароўны стан! Час, любы для паэта!
Хаця я лета бабiна люблю,
Сапраўднае душы прыемней лета.
Гатуецца прырода да зiмы,
З галля ляцiць лiст жоўты i чырвоны
I сцеле залатыя кiлiмы,
Такiя жыцця вечныя законы.
Сканчаецца дождж з часам залаты,
На клёнах гаснуць познiя пажары,
I срэбныя струменьчыкi вады
Бягуць з нябёс з вялiкай чорнай хмары.
Не радуюць дажджы i халады,
Ужо вясну з надзеяю чакаю,
Душа у цяжкай стоме ад нуды,
Дождж залаты з пяшчотай
ўспамiнаю.
11.10.1996
1738 АПОШНЯЯ
ПРЫГАЖОСЦЬ
Асыпае клён свой лiст чырвоны,
Летнюю скiдае ўсю iржу,
Голыя, амаль што, стаяць клёны,
Выгляд iх нясе тугу ў душу.
Адзвiнела радаснае лета,
Шчасце падымала на крыло,
Ды жыццё пранеслась, як ракета,
Ўсё было, ды з часам адцвiло.
А цяпер асеннi лiст спадае,
Сум няўмольны селiцца ў душы,
Хоць чаруе восень залатая,
Ды галлё на кронах, як крыжы.
Дзiўнаю красой чаруе восень,
Бо яшчэ гарыць пажарам клён,
Але хмары нiзка, знiкла просiнь,
Застаецца крыху цёплых дзён.
Пакуль крочыць восень залатая,
Сумна, ды далёка да бяды,
Прыгажосць апошняя злятае,
Сыпляцца чырвоныя лiсты.
20.10.1996
1740 ДУША
ЧАКАЕ
Ветрык налятае,
Нiбы незнарок,
Восень пачынае
Свой рашучы крок.
Сцiхлi птушак спевы,
Iх зусiм не чуць,
Агалiлiсь дрэвы
I душу гнятуць.
Восень залатая,
Сумна на душы,
Вецер лiст зрывае,
Дрэвы – як крыжы.
Дзень зусiм кароткi,
I цяпла няма,
Час прайшоў салодкi,
Хутка ўжо зiма.
Бура лiст змятае,
Сцелiць дываны,
А душа чакае
Радаснай вясны.
20.10.1996
1752
БЯСКОНЦЫ ЦУД
Вакол цудоўна i цiкава!
Дакладна збудаваны свет:
Прырода ў космас накiдала
Бясконцасць зорак i планет.
I выгляд неба дае змогу
Для вываду мець шмат падстаў:
Стварыць пад сiлу дзiва Богу,
Iначай зоркi хто б трымаў?
Яны дакладна ў небе ходзяць,
Але не пакiдаюць след,
Нiбы гадзiннiк хто заводзiць,
Гадзiннiк Бога – ўвесь сусвет.
Калi ўначы глядзець на зоркi
I Месяца цудоўны рог,
Не можа iншай быць гаворкi:
Тварэц сусвету – толькi Бог.
Чароўна ззяе ў небе Сонца,
Жыццё трымае на Зямлi,
Жыць будзе Божы цуд бясконца,
Яго з рук Бога мець змаглi.
26.10.1996
1789 ПЛАЧУЦЬ
УСЕ
Што шапоча чарот каля млыну?
Аб чым плача над рэчкай вярба?
Што сустрэлi лiхую гадзiну,
Што цяпер наша доля – журба.
Была чыстай калiсьцi крынiца,
I мядовымi былi лугi,
Гэты цуд нам цяпер толькi снiцца,
Прыйшоў час нашай горкай тугi.
Дасталося бяды нам багата,
Плачуць рэкi, лясы i палi,
Бо чарнобыльскi лёг на нас атам,
Няма чыстай, цнатлiвай зямлi.
Радыяцыя ўсюды, нi кроку
Ўжо цяпер без яе не ступiць,
Хоць нябачна яна зусiм воку,
Ды жахлiва ў суседстве з ёй жыць.
Плачуць ўсе: i чарот каля млыну,
I над рэчкай старая вярба.
Чаму лёс попел жудасны кiнуў?
I чым скончыцца з iм барацьба?
4.11.1996
1838 ГРОНКА
ЖАМЧУЖЫН
Перада мной карпацкая дарога,
На горах смерэковыя лясы,
Ў жыцці я прыгажосці бачыў многа,
Але нідзе няма такой красы.
Як волаты, стаяць навокал горы,
І хвалі іх бясконца цешаць зрок,
Бо сінь вакол бясконцая, як ў моры,
Зрабіць прыемна ў гэта мора крок.
А струмені у рэчках крышталёвых!
Чысцюткія, як ранкамі раса,
Збягаюць з гор сярод лясоў хваёвых,
Душа пяе: вакол ляжыць краса.
І ручаі спяваюць песні звонка
Пра шчасце і пра радасць на Зямлі,
Чароўная карпацкая старонка,
І праз яе шляхі мае прайшлі.
Карпацкая зямля, жамчужын гронка!
Дае натхненне для маёй душы,
Пачуццяў маіх радасных скарбонка,
Краса яе не ведае мяжы.
19.11.1996
1840
ЧАРОЎНЫЯ КАРПАТЫ
Чароўныя, прыгожыя Карпаты!
Вы для душы – як першая любоў,
Сустрэцца з вамі я бязмерна рады,
Бо хочацца пабачыць веліч зноў.
Здаецца, што такога? Проста горы.
Але чаму душа мая пяе?
Гляджу на вас ужо я раз каторы,
А сэрца ўсё спакою не дае.
Вяршыні моцна мне душу хвалююць,
Карпаты – любы, непаўторны край,
Хто вас адведаў, песні шчасця чуюць,
Спявае іх на рэчцы вадаграй.
Цудоўныя, зялёныя бясконца,
На стромкіх схілах вабныя лясы,
Вясновае калі заззяе сонца,
На свеце больш няма такой красы.
Як з вамі я, пачуццямі багаты,
Прызнанне гавару з пяшчотных слоў:
Чароўныя, прыгожыя Карпаты,
Вы для мяне – як першая любоў.
21.11.1996
1845 МОЖНА
ЎСПАМIНАЦЬ
– Рэчанька, аб чым гаруеш,
Твой струмень аб чым журчыць?
Аб чым марыш i шкадуеш,
Добра зараз табе жыць?
– Чыстай я раней бывала,
Бегла, як крышталь, вада,
А цяпер прыйшла навала,
Нават чорная бяда.
Рэчышча мне выпраўлялi,
Зруйнавалi берагi,
Ушчэнт вербы паламалi,
Плачу горка ад тугi.
Столькi вылiваюць бруду,
Што ачысцiць не магу.
Як далей трываць я буду,
Мо сябе не зберагу?
Карысталась ўзнёслай славай,
Аб тым можна ўспамiнаць,
Была рэчанька – канавай
Мяне можна называць.
23.11.1996
1846
ВАБІЦЬ ПРЫГАЖОСЦЬ
Сцяной стаіць гара над намі,
На ёй карпацкія лясы,
Вяршыні гор за аблакамі,
Душа спявае ад красы.
Ручай бяжыць, як шкло, празрысты,
Здзіўляе чысцінёй сваёй,
Струмень гуллівы і срабрысты
Дазволіць адпачыць душой.
Ў гарах існуе перашкода,
Таму і ў цяжкія часы
Выдатна зберагла Прырода
Паветра, рэкі і лясы.
Тут некранутыя мясціны,
Чароўны і прыгожы рай,
Бо незабыўныя карціны
Дае душы карпацкі край.
Ўгары лясоў хваёвых шаты,
Смярэкі ў вышыні нябёс,
Вам ўдзячны, любыя Карпаты,
Цуд дараваў шчаслівы лёс.
23.11.1996
1923
ЧАРОЎНАЯ КАЗКА
На кронах снег, стаяць у шапках сосны,
Цудоўныя зiмовыя лясы!
З красой iх параўнацца могуць вёсны,
Другой такой амаль няма красы.
Зялёнае i белае – прыгожа,
Зiмовы лес, i сосны, i мароз!
Краса пейзажу хутка дапаможа
Пазбегнуць смутку цi яго пагроз.
На сонцы снег вясёлкаю iскрыцца,
Калi злятае, нiбы пух, з галля,
У змозе казка дзiўная прыснiцца,
Але наяве казку бачу я.
Хоць змерзлi ногi, рукi, твар i вушы,
I вочы выцiскаюць кроплi слёз,
Ды саграваюць, як агеньчык, душы
Зiмовы лес, i сонца, i мароз.
Лес клiча: «Завiтайце, калi ласка!»
Зiмовы лес, што ў свеце лепш яго?
Чароўная, як цуд, чакае казка,
Наяве казка – даражэй ўсяго.
27.12.1996
1941 ЛЮБАЯ
КРЫНIЦА
Душа спявае ад красы,
Мне Сож магутны да спадобы,
Ў асеннем лесе верасы,
Духмяныя у лузе копы.
Любiў пах чэрвеньскiх сунiц,
Дыван лугоў з вясновых кветак,
Перад крынiчкай падаў нiц,
Свет пазнаваў, як быў падлетак.
Ў душы бясконцы ўзнёслы стан,
Калi жывеш сярод прыроды,
Натхненне здатны даць туман
I ручаёў вясновых воды.
Або пушыстыя снягi,
Ў марозны дзень гор снежных схiлы,
Ўспамiн дзяцiнства дарагi,
I ў сталасцi дае мне крылы.
Прабеглi хуткiя гады,
Але маленства часта снiцца,
Час слаўны, ўзнёслы, дарагi,
Натхнення любая крынiца.
2.02.1997
1946 ЖЫТА АДСПЯВАЛА
Адспявала жыта, адспявала,
Не знайсцi зусiм былой красы,
Свой апошнi сумны час спаткала,
Хiляцца дадолу каласы.
Як яно увосень зарунела!
Шчасце абяцаў цудоўны лёс,
I надзея радасная спела,
Ды пачаўся жудасны мароз.
Вельмi цяжка ў сцюжу зiмавала,
Моцна мерзла ночку не адну,
Скочылась трывалая навала,
Сустракала радасна вясну.
Як сцяблiнкi прагнулi да сонца!
Намагалiсь хутка падрастаць,
Бо здавалась, часу ёсць бясконца,
Ды пара прыспела красаваць.
У каласах зярняткi налiвалi,
Зноў каб жытам на вятрах спяваць,
Каласы няўмольна саспявалi,
Жыта аджыло. Настаў час жаць.
20.02.1997
2230
IМКЛIВАЯ ВОСЕНЬ
Восень свае крылы распусцiла,
Хмары зацягнулi небасхiл,
Дожджыкам халодным памачыла,
Залаты дыван зямлю накрыў.
Iснаванне восенi чароўна,
Хоць яна жыццю раслiн – мяжа,
Вабiць прыгажосць яе ўсё роўна,
I спявае, як вясной, душа.
Восень мае жорсткiя законы,
Глянуць трэба ранкам у акно,
Жоўты лiст, а ўчора быў зялёны,
Змены iдуць хутка, як ў кiно.
Кожны дзень прыносiць асалоду,
Новых фарб iдзе iмклiвы бег,
Восень дае дзiўную нагоду
Бачыць iх, пакуль не пойдзе снег.
18.08.1997
2254
ПРЫВЕТЛIВАЕ ЛЕТА
Разлеглiся туманы на лугi,
Да восенi iдзе, адзнака гэта,
Час светлай, але ўсё ж такi тугi,
Бо скончылась прыветлiвае лета.
Па летах адзначаюцца гады,
Яны – крынiца вабных успамiнаў,
Бо час, як дапякаюць халады,
След ў памяцi адметны не пакiнуў.
Шкада, што лета скончылася ўраз,
Хаця даймала iншы раз спякота,
Ды лета – любы, мiлы сэрцу час,
Яно каб не сканчалася, ахвота.
Але спадаюць жоўтыя лiсты,
На час накласцi немагчыма вета,
I, як зязюля, шпаркiя гады
Адлiчвае для нас за летам лета.
20.09.1997
2274 ХУТЧЭЙ
ВЯСНА
З дрэваў жоўты лiст злятае,
Восень на двары,
Дзень малы прыкметна тае,
Дождж, гудуць вятры.
Зрэдку бачна ў небе просiнь,
Хмары цэлы час,
Вельмi шпарка крочыць восень,
Светлы настрой згас.
Сонца ззяе, нiбы ўлетку,
Ды цяпла няма,
Восень клiча ўжо суседку,
Каб iшла зiма.
Перажыць час цяжкi трэба,
Хай iдзе хутчэй,
Каб было блакiтным неба,
Сонейка ярчэй.
6.10.1997
2289 ЗАЛАТЫЯ
КЛЁНЫ
Да спадобы былi мне заўсёды клёны,
Ў кучаравых шатах лiст разны зялёны,
Цень густы кiдаюць, калi прыйдзе лета,
Па душы мне клёны, iх цаню за гэта.
Золата увосень лiст ўплятае ў кроны,
Зачаруюць вока залатыя клёны,
Але, як мiнае восень залатая,
Смутак клён прыносiць, лiст з яго злятае.
Ўзiмку клён не бачны, ён – як шараговы,
Ды вясною значны, лiст раскiне новы,
Да спадобы былi мне заўсёды клёны,
Дрэвы ўсiм падобны, але ў iх ўлюбёны.
Больш люблю iх ўвосень, жоўты лiст спадае,
Клёны далi назву: «Восень залатая»,
Залатыя клёны – нiбы ў казцы дзiва,
Лiст зляцiць, i казка прападзе iмклiва.
9.10.1997
2307 ПАЛIТРА
ГОДА
Чорна-белая зiма,
Нiбы вугаль – дрэвы,
Iншых колераў няма,
Снег, як вата, белы.
Каляровая вясна,
Вабныя палеткi,
Зелянее ярына,
Ярка ззяюць кветкi.
Лета сцiплая рука
Кладзе фарбы хiтра,
Нiбы пэндзаль мастака,
Ёсць уся палiтра.
Пачынае лiст злятаць,
К сцюжы падрыхтоўка,
Дрэвы золатам гараць,
Ззяюць, як вясёлка.
16.10.1997
2309
ПРАХОДЗIЦЬ ВОСЕНЬ
Шыбуюць хмары над зямлёй,
I сонца iх не рассувае,
Ў душы туга i неспакой,
Праходзiць восень залатая.
Бо скончыўся прыгожы час,
Хаця яго было даволi,
Але ён паступова згас,
I больш не вернецца нiколi.
Прыносiць восень безлiч дум,
I для тугi дае прычыны,
Так i ў жыццi: бясконцы сум,
Як восень прыйдзе да жанчыны.
I ўвосень можа быць цяпло,
Аж павуцiнне узлятае,
Ды лета бабiна прайшло,
Праходзiць восень залатая.
16.10.1997
2344
ВЯРНУЛАСЯ ЛЕТА
Зноў вярнулася бабiна лета,
Бо няўчасна пачалась зiма,
Песня радасцi цалкам не спета,
Лета бабiна ёсць нездарма.
Лета бабiна – восень, не лета,
Снег прайшоў i былi халады,
Ды, калi не дасягнута мэта,
Цёплы час дапаможа заўжды.
Ён стварае на шчасце надзею,
Цяжка, як спадзявання няма,
Душу летняе сонца сагрэе,
Хоць здавалась трывалай зiма.
Ды вярнулася бабiна лета,
I заззялi дабром мiражы,
Час кароткi, ды радасны гэта,
Шчасце здатны прынесцi душы.
8.11.1997
2486
АДНАЎЛЯЕЦЦА ЖЫЦЦЁ
Ручай вясновы што спявае,
I шэпчуцца аб чым вятры?
Што снег занадта хутка тае,
Бо грэе сонейка ўгары.
Зямля убор зiмы скiдае,
Пара жаданая прыйшла,
Галлё пупышкi раскрывае,
Прабiлась першая трава.
I кветкi раннiя усюды,
Як ў небе зорачкi, гараць,
Вясна-мастачка робiць цуды,
Жыццё ёй ў сiлах аднаўляць.
Ўступiла у правы прадвесне,
Зiма сыходзiць ў небыццё,
Навокал ўсё спявае песнi,
Бо аднаўляецца жыццё.
25.03.1998
2510 ВЯСЁЛЫЯ
НОТКI
Вясёлыя ноткi ў душы
Заўсёды вясна выклiкае,
Знiкае заслона iмжы,
I сонца усмешкаю ззяе.
Хоць часам i б'юць перуны,
Калi дазваляе нагода,
Чароўную песню вясны
Бясконца спявае прырода.
Прыветлiвы, радасны час,
Бо дзень усмiхаецца зранку,
Вясна клiча к любасцi нас,
Каханы мiлуе каханку.
Пяюць салаўi i чыжы,
Паслаць каб вясне прывiтанне,
Вясёлыя ноткi душы
Даруе вясна для кахання.
1.04.1998
2562 ВЯСНОВЫ
САД
Люблю глядзець на прыгажосць прысад,
Калi каля шляхоў растуць бярозкi,
Ды да спадобы больш вясновы сад,
Як зiхацяць на сонейку пялёсткi.
Яшчэ не распусцiлiся лiсты,
Характар кветкi маюць надта смелы,
Iмпэт iх да кахання малады,
Прыемна бачыць воку кiпень белы.
Нiчога няма лепей, чым вясна,
Час шчасця i натхнення у прыродзе,
Пара кахання кожнаму дана,
Вясною ўсе у злагадзе i згодзе.
Гучыць вясновы радасны набат,
Бо кветкi баль любвi спраўляць саспелi,
Прыгожы, нiбы цуд, вясновы сад,
Дзе дрэвы, як нявесты на вяселлi.
23.04.1998
2574 ГОЛАС
РАСЛIН
Я голас кветак бездакорна чую,
I дрэвы здатны гаманiць са мной,
Ў зялёную пару цi залатую,
Як лiсце ўжо цалуецца з зямлёй.
Чарот мне песню радасцi спявае,
Яна не горш, чым трэлi салаўя,
Трава са мной гамонiць маладая,
Выразна, як журчанне ручая.
Я голас жалю здатны чуць нясмелы,
Як кветкi без патрэбы жорстка рвуць,
Як плачуць пад сякерай вострай дрэвы,
Як косы травы у пракос кладуць.
Бяру i боль, i радасць ад прыроды,
Мне голас падае раслiнны свет,
Спявае цi гамонiць ён заўсёды,
Яго я адчуваю, бо паэт.
28.04.1998
2734
ГЛЯДЗЕЦЬ НА СВЕТ
Свет назiраць i цэлы час здзiўляцца –
Цудоўны i прыемны Боскi дар,
Душой да прыгажосцi дакранацца,
Глядзець заўжды ў яе чароўны твар.
Вакол ляжаць дзiвосныя карцiны:
Лес, рэчка, далеч неба, сенажаць,
Мiж белых аблакоў палёт буслiны,
Краса у змозе сэрцу радасць даць.
Чаруюць гронкi спеючай рабiны,
На iх глядзець прыемна шмат разоў,
Заранак спеў i цёхкат салаўiны
Даюць натхненне сэрцу зноў i зноў.
Каб радасць мець, не трэба вельмi многа,
Грунтоўна каб палепшыць настрой свой,
Не трэба надзвычайнага нiчога:
Глядзець на свет з паднятай галавой.
14.08.1998
2794 ЦУДОЎНЫ
СЯБРА
Ходзiць месяц крутарогi
Следам уначы,
I нiяк не маю змогi
Ад яго ўцячы.
Пабягу – i ён за мною,
Потым пастаю,
Ён вiсiць над галавою,
Свецiць на зямлю.
Цяжка ад яго схавацца,
Хоць бяжы, хоць стой,
Будзе следам ён iмчацца,
Хоча быць са мной.
Месяц любы мой, цудоўны,
Мы сябры даўно,
Ён, двухрогi або поўны,
Мне глядзiць ў акно.
3.10.1998
2806
ВЯСНОВАЕ ХВАЛЯВАННЕ
Днi лета бабіна стаяць,
Яны гатуюць лету здраду,
Хоць здатна восень хваляваць,
Туга ў душы ад лiстападу.
Iмклiва падаюць лiсты,
Гуляе iмi ветрык смелы,
Дыван кладзецца залаты,
Ды голыя бянтэжаць дрэвы.
Галлё пужае чарнатой,
Зялёныя прыемней шаты,
Гняце увосень неспакой,
Таму я восенi не рады.
Яшчэ ўдалечынi зiма,
Але вясну ужо чакаю,
Яе жадаю нездарма,
Бо хваляванне адчуваю.
9.10.1998
2829 ЛЕПШ
ВЕЧНАЗЯЛЁНЫ
Кладуцца залатыя дываны,
Iх восень сцеле шчодраю рукою,
Калi былi зялёнымi яны,
Iх доля жорсткай не была такою.
Здавалась, што абрыдла зелянець,
Бо колькi часу можна быць зялёным?
Было жаданне хутка пасталець,
Цi жоўтым стаць, цi, лепш яшчэ, чырвоным.
I вось прыйшла жаданая пара,
Ды прыгажосць з галiн у бруд злятае,
А вецер гонiць лiсце са двара,
Ад родных дрэў ўсё далей адмятае.
Хоць золата, бясспрэчна, даражэй,
Лiст залаты – украса кожнай кроны,
Пазалацеў, i падае нiжэй,
Найлепей, калi лiст вечназялёны.
31.10.1998
3105 УСМЕШКА
РАНКУ
Рэчку, радасць з якой заўжды п'ю,
Луг, якi мне дае асалоду,
Я пяшчотна, аддана люблю
I сустрэцца шукаю нагоду.
Люблю з вудай сядзець у цiшы,
Глядзець ў зоркавы купал высокi,
Адчуваю спакой без мяжы,
Як прамень пазалоцiць аблокi.
Ранак – самы прыветлiвы час,
Звонка песня птушыная льецца,
Калi сонейка з'явiцца, ўраз
Прамянямi ласкава ўсмiхнецца.
12.04.1999
3141
ЯБЛЫНЕВАЕ ЦВIЦЕННЕ
Iдзе прыгожы i бясконцы рух,
Яго спынiць ужо нiшто не ў змозе,
Спадае з дрэў пялёстак белы пух,
Ляжаць ужо сумёты на дарозе.
Сумётаў намяло навокал шмат,
Такi закон жыцця раслiн суровы,
Кiпiць ад цвету яблыневы сад,
Спадае пух ў цудоўны дзень вясновы.
Напэўна, не iснуе лепш красы,
Хаця яна праходзiць у iмгненне,
Ды сэрцу вельмi любыя часы,
Як крочыць яблыневае цвiценне.
28.04.1999
3147 ХВIЛIНЫ
ШЧАСЦЯ
Сонца свецiць, i ў небе блакiтны абсяг,
Парасходзiлiсь чорныя хмары,
Бо прырода, як добры i казачны маг,
Раскрывае цудоўныя чары.
Сонца ў кроплях расы на травiнках гарыць,
Пад нагамi iскрыцца дарога,
Ў сэрцы радасны час, трэба iм даражыць
I за шчасце падзякаваць Бога.
Даюць ўзнёсласць зялёныя шаты Зямлi
I прастора блакітнага неба,
Як прыемна, што шчасця хвiлiны прыйшлi,
Для душы прыгажосць заўжды трэба.
2.05.1999
3165
НАЙЛЕПШЫЯ ЧАСЫ
Як сонейка пашле свае падаркi,
Чароўныя, бы казка, прамянi,
Аблокi аздабляе колер яркi,
Нiбы на iх запалены агнi.
I рэчка дыяментамi iскрыцца,
I, нiбы жэмчуг, на траве раса,
Бо ззянне сонца – любая крынiца,
Заўжды з яе ў душу цячэ краса.
Калi няма на небе анi хмаркi,
Лугi, палi смяюцца i лясы,
Бо сонца дорыць добрыя падаркi,
Для ўсiх дае найлепшыя часы.
6.05.1999
3214 ЗАХАД
Неба край – як ягады калiны,
Дзiўныя прыгожыя дары,
Захад сонца доўжыцца няспынна,
Па прыкмеце будуць дзьмуць вятры.
Воблакi – як казачнае дзiва,
Iх фарбуе сонечны прамень,
Ды чырвоны шар бяжыць iмклiва,
I згасае, нiбы свечка, дзень.
Назiраю прыгажосць удзячна,
Бо не кожны з захадаў такi,
Сонейка зусiм амаль не бачна,
Толькi ружавеюць воблакi.
6.06.1999
3241
НАВАЛЬНIЦА
Знянацку пачалася навальнiца,
Ад спёкi ўжо раслiнны свет знямог,
Ўначы пачаў дождж шпарка струменiцца,
Праз хмары месяц паказаў свой рог.
Глядзiць з дакорам месяц на маланку,
Што асвятляе неба памiж хмар,
Прыгожы месяц з вечара да ранку
Адзiны толькi ў небе гаспадар.
I хмары не разбеглiся далёка,
Бо месяц iх пiльнуе, як пастух,
Ўжо дапякаць не будзе болей спёка,
Раслiнны свет прыходзiць зноў у рух.
18.06.1999
3318 ПЯШЧОТЫ
На усходзе неба пашарэла,
Зоркi, нiбы свечкi на вятры,
Непрыкметна гаснуць, ранак смела
Гаспадарыць у сваёй пары.
Ранак ветла расчынiў абдымкi,
Хутка выйдзе сонечны прамень,
Абвясцiць каб свету без затрымкi,
Што ужо пачаўся новы дзень.
Сонца шар чырвоны, як малiна,
Неба у блакiт пафарбаваў,
I пяшчоты доўжацца няспынна,
Дзень свет навакольны абдымаў.
4.08.1999
3324 НЕ ПАРА
Змяняць прырода пачынае стан,
I календар сезон перагартае,
Паклаўся моцны жнiвеньскi туман,
Бо на парозе восень залатая.
Ўжо з поўначы дыхнулi халады,
I сонца часта затуляюць хмары,
У чырвань убiраюцца лiсты,
Каб пачынаць асеннiя пажары.
Ды лета лiчыць – не прыйшла пара,
I спёка, як раней, яшчэ трывае,
Хаця туман вiсiць, як дым кастра,
I жоўты лiст паволi ападае.
10.08.1999
3357 ЗАЛАТЫ
БАЛЬ
Туман на поплавы паклаўся,
Здарылась так не ў першы раз,
Туманы сведчаць, што сабраўся
Спраўляць свой баль асеннi час.
Вясной i летам – баль зялёны,
Баль белы – ўзiмку, ў халады,
Пазалацiла восень кроны,
Яе баль лепшы – залаты.
Даўно асеннi баль люблю я,
Дае ён радасць i спакой,
Бо восень золата даруе
Удосталь шчодраю рукой.
28.08.1999
3366
ПРАДВОСЕНЬ
Хоць жоўты лiст не сыплецца яшчэ,
Ўсё роўна лета стала часам згадак,
Бо сонейка больш моцна не пячэ,
Прадвосень свой ужо бярэ пачатак.
Прыходзяць ноччу ў госцi халады,
Не ззяе прамянямi болей золак,
Працяглыя дажджы iдуць заўжды,
Няма прыгожых радасных вясёлак.
У небе шэра ад свiнцовых хмар,
Як згадка лета, усмiхнецца просiнь,
Гатуе паступова хмуры твар,
Як каралева казачная, восень.
7.09.1999
3402 АПОШНI
КЛIЧНIК
Прайшло жнiво, паклалiся туманы,
Цяпер кладуцца жоўтыя лiсты,
Час цiхi надышоў i час рахманы,
Такое лета бабскае заўжды.
Стаiць цяпло, як быццам яшчэ лета,
Хоць жнiвень крочыць у календары,
Ды кажуць за прыкметаю прыкмета,
Што восень – гаспадыня на двары.
Бо запалiў свае кастры кастрычнiк,
Яны гараць у кронах дрэў вакол,
Ды лета ставiць свой апошнi клiчнiк,
Хоць блiзкi час асеннiх халадоў.
2.10.1999
3487
КВЯЦIСТЫЯ ДЫВАНЫ
Вакол ляжыць дыван, як цукар, белы,
Трава ператварылася ў гнiллё,
Узiмку ўсе аднолькавыя дрэвы,
Чарнее толькi голае галлё.
Але якое разнатраўе ўлетку!
На дрэвах вельмi розныя лiсты,
На лузе кожны вiд расквецiў кветку,
Дыван каб утварыўся залаты.
Узiмку безлiч дываноў iскрыстых,
Хаця яны прыгожыя усе,
Ды шчасця больш ад дываноў квяцiстых,
Яны – як гiмн прыродзе i красе.
8.12.1999
3556 НЯМА
ВIНЫ
Плачуць золатам бярозы
Па сваёй былой красе,
Льюць няўрымслiвыя слёзы,
Пакуль скончацца усе.
За слязой сляза збягае,
Прыйшлi сумныя часы,
Вецер жоўты лiст скiдае,
Дапякаюць маразы.
Адрыдалi, больш пагрозы
Ўжо не будзе да вясны,
Стаяць голыя бярозы,
Але iх няма вiны.
14.01.2000
3557 НЕКТАР
ПРЫРОДЫ
Дождж iдзе, хоць свецiць сонца
Сярод грозных чорных хмар,
Хай бы ён iшоў бясконца,
Дождж – сапраўдны гаспадар.
Серабро збягае з неба,
Ў прамянях гарыць пажар,
Зсумавалась моцна глеба,
Травы мыюць пыльны твар.
Весялiцца ёсць нагода
Ад цудоўных боскiх чар,
Смокча вiльгаць ўся прырода,
Нiбы пчолы п'юць нектар.
14.01.2000
3566 СВОЙ
ЧАС
Зiма, а голая зямля,
Iдуць дажджу скупыя слёзы,
Тэмпература звыш нуля,
Пара, каб снег быў i марозы.
Нарэшце, снег Бог падарыў,
I па зямлi пайшла пазёмка,
Бо вецер снегам закурыў,
Кладзе яго ў лажбiны ёмка.
Заўжды ўсяму свой дзень i час,
Узiмку дождж – нiбы навала,
Iдзе хай ўлетку безлiч раз,
Каб глеба не пакутавала.
18.01.2000
3642 АСЕННI
ЧАС
Высокi ў сонца шлях вясною,
Гуллiвы сонечны прамень,
Пупышкам больш няма спакою,
Гусцее крона кожны дзень.
Прыходзяць летнiя турботы,
Хоць лiст зялёны малады,
Ды паступова ад спякоты
Ён стане ссохлы i руды.
Дзiвосна вабiць лiст зялёны,
Ды надыдзе асеннi час,
I вецер набяжыць шалёны,
Каб знiшчыць лепшую з украс.
19.02.2000
3644
ДЗIВОСНАЯ КАЗКА
Поўны месяц блукае высока,
Супынiцца не робiць ён спроб,
Праз аблокi адзiнае вока
Пазiрае, як быццам цыклоп.
Пахавалiсь маленькiя зоры,
Толькi месяц адзiн сярод хмар,
Па аблоках плыве, як па моры,
Паўнапраўны нябёс гаспадар.
Падарожнiку дорыць ён ласку,
Каб вакол добра бачна было,
Робiць з ночы дзiвосную казку,
Адбiвае ад сонца святло.
20.02.2000
3696
ЗАВУШНIЦЫ
Лiст бярозы пачаў залацiцца,
Нiбы восенню россыпы зор,
I на кроне цудоўна глядзiцца,
Як з завушнiц, прыгожы набор.
А завушнiц ўсё болей i болей,
Iмi я любавацца люблю,
Ды яны з нешчаслiваю доляй,
Бо заслаў iмi ветрык зямлю.
Канец прыйдзе зiмовым пагрозам,
I завушнiцы з'явяцца ўраз,
Каташкi вясна дорыць бярозам,
Красавацца настаў iхнi час.
12.03.2000
3705 РОСНЫЯ
ЛУГI
Апусцiўся ранiцай туман,
Што вiсеў упарта над лугамi,
Хоць вядома, што вакол падман,
Ды ляжаць брыльянты пад нагамi.
Я выходжу ў росныя лугi:
Травы i блакiт у паднябессi.
На душы нi скрухi, нi тугi,
Птушкi для мяне спяваюць песнi.
Ранкам луг закруцiць галаву,
I душа ад радасцi ўзлятае,
Калi сонца росную траву
У брыльянты шчодра адзявае.
14.03.2000
3724 ЗАЛАТЫ
ПЛЯЖ
Пустэльны бераг, толькi хваля лiжа,
Як шкло, раўнюткi залаты пясок,
Вакол навiсла жудасная цiша,
У ёй цудоўна чутны кожны крок.
Пляж залаты, калiсьцi вельмi людны,
За прыгажосць быў сэрцу дарагi,
Пустэльны бераг стаў для сэрца нудны,
Няма пачуццяў, акрамя тугi.
Пляж залаты, у халады забыты,
Калiсьцi любавацца iм прыйшлось,
Красунi ля вады, як Афрадыты,
Дарылі шчодра свету прыгажосць.
25.03.2000
3795 СВЕТ
КВЕТАК
Вясна – iмклiвы i цудоўны час,
Убор зялёны набылi прыгоркi,
I кветкi распусцiлiся ураз,
Заззялi дзьмухаўцы ў траве, як зоркi.
Вясеннi час дзiвосны цуд стварыў,
Навокал кветкi зоркi запалiлi,
I на зямлi ўтварыўся небасхiл,
Ў iм кроны вiшань, як аблокi, плылi.
Вясною ўдзень – як уначы сусвет,
Сузор'i з кветак, з белых крон аблокi,
Чароўны i прыгожы кветак свет
Наблiзiць здатны небасхiл далёкi.
26.04.2000
3814
ДЗIВОСНЫЯ ЛЯСЫ
Прыемна, калi ў летнi час
Праз сосны сонейка загляне,
Прамень агнём запалiць ўраз
Сунiцы на лясной паляне.
Цудоўна у асеннi дзень
Убачыць баравiк дзябёлы,
Хоць знiкне сонечны прамень,
Ды настрой ўзнёслы i вясёлы.
Заўжды дзiвосныя лясы,
Яны – чароўны цуд прыроды,
Ад невыказнай iх красы
Душа пяе ад асалоды.
6.05.2000
3841 БОСКI
ДАР
Ад крыл буслiных посвiсты лаўлю,
I вельмi мiлы сэрцу шум бярозы,
Я слухаю уважлiва зямлю
I назiраю з радасцю нябёсы.
Люблю глядзець на сiнь празрыстых вод
I слухаць птушак з конiкамi разам,
Сачыць, аблокi як вядуць палёт,
Душа пяе ад шчасця летнiм часам.
Ўсё для душы празмерным можа быць,
Ёсць выключэнне – дзiўная прырода,
Дар боскi немагчыма не любiць,
Бо шчасце ад яго i асалода.
20.05.2000
3854 ПУНСОВЫ
ПАЖАР
Цудоўна ззяюць зорачак агнi,
За мной iдзе упарта месяц збоку,
Уважлiва ён сочыць з вышынi
I не жадае адставаць нi кроку.
Пад ногi коўдра сцелiцца з расы,
Прыемна мець цудоўную нагоду:
У цiхiя ранковыя часы
Чакаць красу чароўнага усходу.
Усход прыгожы бачыў не адзiн,
Заўжды, як сябра, сустракаў дзень новы,
Нарэшце, выйшаў сонца апельсiн,
I запалаў вакол пажар пунсовы.
25.05.2000
3913 ДЗIЎНЫ
РАНАК
Нiбы цуд, прыветлiвае ранне,
Свецiць месяц, як лiхтар, ўгары,
З вудамi iду на паляванне,
З рэчкай мы цудоўныя сябры.
Загарэўся кругавiд далёкi,
I вясёлы выглянуў прамень,
Па расе рабiць прыемна крокi,
Пэўна, што дажджу не будзе ўдзень.
На рыбалцы я чакаю цуду,
Хай зусiм не будзе лешч кляваць,
Закiдаю ў вiр глыбокi вуду,
Дзiўны ранак буду сустракаць.
21.06.2000
3924 ХОВАНКI
Ноччу месяц вострарогi
Са мной ў хованкi гуляе,
То сыдзе з сваёй дарогi,
То з-за хмарак выглядае.
Прыгажосць – як быццам ў мары,
Я ў знямозе ад трывогi,
Бо ў вялiкай чорнай хмары
Яго бачыць няма змогi.
Было, нiбы ў казцы, дзiва,
Ў хованкi згулялi трохi,
Ранак блiзiцца iмклiва,
Схаваў месяц свае рогi.
26.06.2000
3925 НЕБА
Кожны ранак – новая карцiна,
Вельмi добры пэндзаль мае Бог,
Неба размалёўвае няспынна,
Чалавек каб радавацца мог.
На Зямлю прыходзiць дзень чарговы,
Вецер цалкам разагнаў iмжу,
I усход прыветлiва-ружовы
Дорыць радасць, каб сагрэць душу.
Усмiхнуўся небасхiл высокi,
Калi першы выглянуў прамень.
У блакiце белыя аблокi,
Лепш любой карцiны неба ўдзень.
27.06.2000
3946 ЗАЛАТЫЯ
СВIТАННI
Павароты рэчышча крутыя,
Глядзiць месяц пiльна на Зямлю,
Сустракаць свiтаннi залатыя
Я на любай Прыпяцi люблю.
Усход ззяе золатам чырвоным,
На аблоках водблiск залаты,
Ён падобны вераснёвым клёнам,
Што гараць пажарамi заўжды.
Мне не трэба рэчы залатыя,
Лепей на усходы паглядзець,
Я удзячны за свiтаннi тыя,
Што даў Бог на Прыпяцi сустрэць.
7.07.2000
4012 КАРУНКI ВОБЛАКАЎ
Воблакаў цудоўныя карункi
I блакiту цуд ўдалечынi,
Для душы такiя падарункi,
Што не трэба iншых анi-нi.
Кожны ўзор бясконца адмысловы,
Памiж iмi сцёртая мяжа,
За iмгненне зноў малюнак новы,
I пяе ад радасцi душа.
25.07.2000
4046
ПРЫКМЕТА
Гады змяняюць месяцы iмклiва,
Як кошкiн крок, нягучны iхнi бег,
Агеньчыкi рабiна запалiла,
Наперадзе дажджы, мароз i снег.
Заўсёды на рабiнах ёсць прыкмета,
Як кроны снегам кветак замяло:
Падорыць ўдосталь ззяння сонца лета,
Блакiт у небе будзе i цяпло.
3.08.2000
4052 ЗНIЧКI
Зоркi ярка свецяць, як агаты,
Неба вераснёвае люблю,
Космас сваёй шчодрасцю багаты,
Сыпле россып знiчак на зямлю.
Радасць ад пясчынкi невялiчкай,
Многа мае iх яшчэ Сусвет,
I гараць, нiбы паходнi, знiчкi,
Каб сабою упрыгожыць свет.
5.08.2000
4075 КАРУНКI
КВЕТАК
Ў вясновы час квiтнее пышна сад,
Пялёстак белых дзiўныя карункi,
Ды кожнай кветцы прыйдзецца наўрад
Прапанаваць увосень падарункi.
Зруйнуе кветку ранiшнi мароз
Цi вецер, або iншая нагода,
Таму карункi кветак аж да слёз,
Што згiнулi заўчасна, вельмi шкода.
12.08.2000
4158 ЗАЛАТЫ
ЧАС
Дачакалiсь залатой пары,
Нiбы ў апельсiнах, ў зроках неба,
Яны свецяць, быццам лiхтары,
Залатога ззяння ўдзень не трэба.
Бо чырвона-жоўтыя лiсты
Прыгажосцю дзiўнай вабяць вока,
Час асеннi зырка-залаты,
Серабро зiмы яшчэ далёка.
7.09.2000
4246
ПАКАРЭННЕ КОСМАСУ
Цудоўная на небе прыгажосць,
Ды хутка можа i яе не будзе,
Зямлi пакутаваць ужо прыйшлось,
Ды космас пакараюць цяпер людзi.
Магчыма, перад прорваю стаiм,
Азонавай нам дзiркi не хапае,
Мы космас, безумоўна, пакарым.
Але што нас наперадзе чакае?
27.09.2000
4306 ЗIМОВЫ
АБРУС
Ужо дажджы аплакалi зямлю,
Павысыхалi цалкам цяпер слёзы,
Спакою вецер не дае галлю,
Шумяць дубы, асiны i бярозы.
Абрус зiма паклала дарагi,
На поплаве, у лесе, ў чыстым полi,
Яго ўвесь час адбельваюць снягi,
Зiмой не будзе брудным ён нiколi.
12.10.2000
4333 ДАБРЫНЯ
Была добрай восень залатая,
Шчодра разаслала кiлiмы,
Час свой календар перагартае,
Толькi крок застаўся да зiмы.
Хутка прыйдзе белая красуня,
Але дабрынi ў яе няма,
Восень ад сябе далей адсуне,
Быць няздатна добраю зiма.
16.10.2000
4387 АД
ВЯСНЫ ДА ЗIМЫ
Вясна чырвонашчокая прыйшла
I распусцiла косы залатыя,
Папокалi пупышкi ад цяпла,
З'явiлiся лiсточкi маладыя.
Ды вельмi хутка кветкi адцвiлi
I сталi з часам цяжкiмi пладамi,
Кiлiм паслаў лiст жоўты на зямлi,
Суровая зiма не за гарамi.
25.10.2000
4476 ТАНЕЙ
КАЛЕНДАР
Плакалi бярозкi залатыя,
Што лiстоты ўжо на iх няма,
Вецер, нiбы воўк, бясконца вые,
Цiха наблiжаецца зiма.
Стаў нiжэйшым небасхiл высокi,
Зацягнуўся ён вэлюмам хмар,
Пахавалiсь срэбныя аблокi,
Ўсё таней на сценцы календар.
7.11.2000
4589 ЗВЕРХУ I ЗДАЛЁК
Гляджу на свет з птушынага палёту:
Вакол чароўны i прыгожы цуд,
Бо некранутай бачу толькi цноту,
I непаметны рукатворны бруд.
Але, калi глядзець навокал зблiзку,
То бачна, не было таго павек:
Без жалю нiшчыць ўласную калыску
Без роздуму бяздушна чалавек.
18.11.2000
4601 МIНУЛАЯ
ЖАЛОБА
Плакалi асеннiя бярозы
Па сваёй лiстоце залатой,
Ды пачалiсь раннiя марозы,
I журба змянiлась на спакой.
Золата бярозам да спадобы,
Але ў бруд пападала дабро,
Ды мiнуў, нарэшце, час жалобы:
Іней убраў вецце ў серабро.
19.11.2000
4620 МЯЦЕЛIЦА
Дождж марзянкаю болей у шыбы не б'е,
Адгуляла ўжо восень дажынкi,
Закружыла мяцелiца танцы свае,
Запрасiў вецер ў скокi сняжынкi.
I, здаецца, абрус разаслаў белы пух,
Ляжыць стала i больш не растае,
Не спыняюць сняжынкi цудоўны свой рух,
А мяцелiца песнi спявае.
23.11.2000
4641 ДОЖДЖ
Упала кропля, а пасля другая,
I дождж палiў, як быццам бы з вядра,
Зара на даляглядзе залатая,
Павiслi ў небе нiцi з серабра.
Дождж скончыўся, i серабро прапала,
Ды хмара зацягнула неба кут,
I золата жалезам шэрым стала,
Але натхненне даў дзiвосны цуд.
25.11.2000
4652 ПЯЛЁНКI
Дакарэнна ўсё змянiлась звонку,
I, вядома, дзякаваць каму,
Снег паслаў бялюткую пялёнку,
Пачынае калыхаць зiму.
Ды зiма, як волат, вырастае,
А трава пад снегам бачыць сны,
Вельмi хутка белы снег растае,
I пялёнка будзе для вясны.
27.11.2000
5050 ЛЮБАЯ
ВОСЕНЬ
Бабскае лета, ляцiць павуцiнне,
Лепш не бывае красы!
Любая восень душу не пакiне
Ўзiмку ў благiя часы.
3.02.2001
5411 ЖАРТ
ВЯСНЫ
Быў цёплым люты, лiлась асалода,
Здавалась, што вясна прымае старт,
Ды у вясны – жаночая прырода,
Бо цеплыня – звычайны добры жарт.
1.04.2001
5420 ЖАДАНАЯ
ВЯСНА
Гляджу на луг, на плынь ракi,
Ужо канчаецца прадвесне,
На крылах буслы i шпакi
Вясну жаданую прынеслi.
1.04.2001
5452 ЖАДАНЫ
Упалi росы на лугi,
Параспаўзалiся туманы,
I хмар вялiкiх ланцугi
Схавалi сонца дыск жаданы.
5.04.2001
5502 АКНО
ДУШЫ
Чароўны час чакаю я даўно,
Каб вiшня зацвiла бялюткiм цветам,
I расчыню ў вясну душы акно,
Каб любавацца дзiўным боскiм светам.
12.04.2001
5589 РАМОНКI
Спеў лета пачаўся узнёслы i звонкi,
I радуе вока абшар,
Як сонейка ў белых аблоках, рамонкi –
Цудоўны зямлi боскi дар.
20.04.2001
5594 ЧАРОЎНАЯ ВЯСНА
Прыгажосць якую даў Ўсявышнi!
Я вясну чароўную люблю,
Бо пялёсткi абсыпаюць вiшнi,
Аздабляюць неба i зямлю.
21.04.2001
5596 ВЯСНОВЫ
НАСТРОЙ
Асалода вясновых садоў,
З ёю нават няма параўнання,
Цвiтуць вiшнi i яблынi зноў,
I ствараюць настрой для кахання.
21.04.2001
5597 КЛIЧА
ЛЮБОЎ
Ўжо вяртаюцца буслы дамоў,
Ад вякоў зберагаюць парадак,
Бо iх клiча упарта любоў,
Яны ў дзюбах нясуць буслянятак.
21.04.2001
5598
ВЯСНОВАЕ КАХАННЕ
Час вясновы узнёслы якi!
Ў душы плёскаюць хваляй жаданнi,
Заспявалi у кронах шпакi,
Песнi iх аб вясновым каханнi.
21.04.2001
5599 ЖАДАНЫ
ЧАС
Песнi шчасця спявае пчала,
Ў садах кветкi льюць водар духмяны,
Бо вясновая радасць прыйшла,
Час кахання, час сэрцу жаданы.
21.04.2001
5613 ВЯСНОВЫ
МАРОЗ
Злуецца часамi вясновы мароз,
Хай трохi яшчэ паблукае,
Не ў змозе чакаць i цвiце абрыкос,
I вiшня вясну сустракае.
24.04.2001
5659 ПЕРШЫЯ
КРОКI
Зiмовы мароз ужо надта далёкi,
I болей душу не гняце,
Упарта вясна робiць першыя крокi,
Снег сыпле, бо вiшня цвiце.
1.05.2001
5689
ВЯСНОВЫЯ СНЯГI
Зiма мiнула, скончылась пакута,
I больш няма у яблынькi тугi,
Бо ззаду моцных халадоў атрута.
Цвiце. Мятуць вясновыя снягi.
5.05.2001
5714 ТВАРЭЦ
I БОГ
Чароўная Вялiкая Прырода!
Яе адзiнства – велiчны пралог,
Ды ёсць у разуменнi перашкода,
Прырода, пэўна, i Тварэц, i Бог.
8.05.2001
5715 МАЛЮНКI
ВЯСНЫ
Зiма сцюдзёная, няйначай,
Ды ў тым яе няма вiны,
Пад снежнай коўдраю я бачу
Малюнкi будучай вясны.
8.05.2001
5716 УКРАСА
ЖЫЦЦЯ
Усход i захад, захад i усход,
Яны не толькi вымярэнне часу,
Iдзе бясконца iхнi карагод,
Дае натхненне i жыцця украсу.
8.05.2001
5729 ЛАСКАВЫ
ДЗЕНЬ
Вясна прабегла, як алень,
I кветкi адцвiлi iмгненна,
Цяпер ў ласкавы летнi дзень
Грэць будзе сонейка нязменна.
9.05.2001
5738
ЯБЛЫНЕВЫ ДЫМ
Прыгожа, як вясна адзене кветкi,
Ў садах буяе яблыневы дым,
Як цуд, малюнак, ды ён вельмi рэдкi,
Цвет ападзе, i скончыцца уздым.
10.05.2001
5739 ЗОЛАТА
ПЛАДОЎ
Праходзiць хутка белых яблынь дзiва,
Спадуць пялёсткi, нiбы снег, на дол,
Звычайна лета прабяжыць iмклiва,
Ды ўзнёсласць дае золата пладоў.
10.05.2001
5834 УЗДЫМ У ДУШЫ
Мядовыя лугi, ў блакiце неба,
I рэчкi плынь у ззяннi залатым,
Душы натхнення лепшага не трэба,
У ёй ад дзiўнай прыгажосцi ўздым.
25.05.2001
5839 ДЫВАНЫ
ЧАСУ
Адзiн дыван, пасля зусiм другi
Час хутка рассцiлае пад нагамi,
Вясновых кветак белыя снягi
Зiмовымi змяняюцца снягамi.
27.05.2001
5905
УРАЖАННI
Дамоў цудоўныя уражаннi нясу,
Хоць прарыбачыў цэлы дзень без толку,
З натхненнем назiраў чароўную расу,
I ў кроплях бачыў сонца i вясёлку.
3.06.2001
5919 ЧЫРВОНЫ
ЯБЛЫК
Упрыгожваюць кветкi зямлю,
Iх чароўнай вясною мiльёны,
Ды я яблыньку шчыра люблю
Больш за яблык духмяны чырвоны.
5.06.2001
5922 АГОНЬ I ВАДА
Краса агню i прыгажосць вады!
Няма мiлей для позiрка нiчога,
Калiсьцi людзi бачылi заўжды
У iх праяве праведнага Бога.
5.06.2001
5923
ЧАРОЎНАЯ СIЛА
Бяру у рукi грудачкi зямлi,
Не бачу, ў чым чароўная iх сiла,
Ды ураджай штогод даюць палi,
Iнакш жыццё б у вечнасць рух спынiла.
5.06.2001
5931
ЗАМАЛЁЎКА
Зара закату загарэлась,
Знянацку знiкнуўшы затым,
Зазiхацелi зырка зоркi
Здалёку ззяннем залатым.
6.06.2001